Ο Μίμης Δούκας (1944-2007) απαθανάτισε με τον φωτογραφικό του φακό κτίσματα, πλατείες και γειτονιές της Αλεξανδρούπολης, μαρτυρίες και τεκμήρια μιας «άλλης» Αλεξανδρούπολης, μιας Αλεξανδρούπολης που χάθηκε λόγω της λαίλαπας των αντιπαροχών, της ανοικοδόμησης πολυώροφων κτηρίων και των αναπλάσεων στο δημόσιο χώρο.
Φωτογράφησε την πόλη με συνέπεια επί 30 συναπτά έτη, από 1977 έως το 2003, χρησιμοποιώντας αναλογική φωτογραφική μηχανή και τυπώνοντας μόνος του «σε αυτοσχέδιο σκοτεινό θάλαμο στο μπάνιο του σπιτιού μας, βιώνοντας, αφενός, με αυτό τον τρόπο όλα τα στάδια της φωτογράφισης, και αφετέρου, προσπαθούσαμε να αντεπεξέλθουμε οικονομικά στο δαπανηρό χόμπι της φωτογράφισης, που την εποχή εκείνη κόστιζε πολύ ακριβά» σύμφωνα με τη μαρτυρία της συζύγου του, Αμαλίας Δούκα.
Το λεύκωμα περιλαμβάνει ως επί το πλείστον φωτογραφικές απεικονίσεις μονοκατοικιών, καθώς ο Μίμης Δούκας «αντιλαμβανόμενος τη λαίλαπα της αντιπαροχής της δεκαετίας του ’70 στην πόλη, ήθελε φωτογραφίζοντας να αποτυπώσει την εικόνα της πόλης που χάνονταν. Της πόλης με τις μονοκατοικίες και τις αυλές τους και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της» σημειώνει η Αμαλία Δούκα. Συνεπώς, ο φακός του Μίμη Δούκα δεν εστιάζει, απλώς, στην αρχιτεκτονική της πόλης, αλλά αποτυπώνει πολλαπλά στοιχεία της κοινωνικής και οικονομικής ζωής των κατοίκων της Αλεξανδρούπολης στα τέλη του προηγούμενου αιώνα.
Οι φωτογραφίες του Μίμη Δούκα είναι περιγραφικές και αποπνέουν τη δυναμική της εποχής τους. Μιας εποχής σε μετάβαση και αλλαγή για την όψη της Αλεξανδρούπολης και, συνακόλουθα, για τους όρους ζωής των κατοίκων της. Μιας εποχής που το μοντέλο οικιστικής ανάπτυξης εισήγαγε τα πολυώροφα κτίσματα, μεταλλάσσοντας καθοριστικά τον τρόπο που συγχρωτίζονται, αλληλεπιδρούν και δημιουργούν σχέσεις οι άνθρωποι, την αίσθηση της κοινότητας μεταξύ των κατοίκων της πόλης.
Ο Μίμης Δούκας δεν ήθελε το φωτογραφικό του αρχείο να παραμείνει στην αποκλειστική διάθεση του ίδιου και της οικογένειάς του. Έχοντας πλήρη συναίσθηση ότι “φυλακίζει” στο φακό του μια μεταβατική περίοδο της πόλης, ήθελε να μοιραστεί τη δουλειά του, αφενός, ανακινώντας τη μνήμη των ανθρώπων που έζησαν αυτή την εποχή, αφετέρου,δείχνοντας στους νεότερους ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης.
«Επιθυμία του Μίμη ήταν να τυπώσει αυτές τις φωτογραφίες σε λεύκωμα και να το κάνει δωρεά στους συμπολίτες του με την αφορμή του εορτασμού των Ελευθερίων της πόλης, αποσκοπώντας στη διατήρηση της μνήμης για τους παλαιότερους και την απόκτηση της γνώσης για τους νεότερους». «Την επιθυμία αυτή» συνεχίζει η Αμαλία Δούκα « καταφέραμε να την κάνουμε πραγματικότητα δώδεκα χρόνια μετά το θάνατό του χάρη στην ευγενική χορηγία και συμπαράσταση της εταιρίας Dasteri, του Νίκου Δαστερίδη και της οικογένειάς του, τυπώνοντας 500 αντίτυπα.»
Τα αντίτυπα του λευκώματος έχουν διατεθεί δωρεάν στις βιβλιοθήκες του δήμου Αλεξανδρούπολης, στα μουσεία και στα σχολεία. «Δεδομένης της αυξημένης ζήτησης από πολλούς συμπολίτες μας για το λεύκωμα, αλλά και φορείς της πόλης, βρισκόμαστε σε συζητήσεις με τον δήμο Αλεξανδρούπολης για την ανατύπωση του λευκώματος» επισημαίνει η κ. Δούκα.
Ο Μίμης Δούκας, παρατηρούσε κι αφουγκραζόταν τις επερχόμενες αλλαγές στην όψη της πόλης. Αντιλαμβανόταν ότι οι παλιές μονοκατοικίες με τα μωσαϊκά, τα ξύλινα παραθυρόφυλλα και τις κεραμοσκεπές, δίνοντας τη θέση τους στις ψηλές πολυκατοικίες με τα πολυάριθμα διαμερίσματα, έδιναν ταυτόχρονα τη σκυτάλη σε μία καθημερινότητα, όχι καλύτερη ή χειρότερη αλλά διαφορετική, στην οποία οι αυλές, οι άλλοτε «μικρές συναγωγές» της κάθε γειτονιάς, εκεί όπου οι παρέες μοιράζονταν όνειρα και έγραφαν τη δική τους ιστορία, δεν θα είχαν θέση. Ίσως γι’ αυτό και δεν περιορίστηκε στο να διαβεί απλά τους δρόμους της πόλης, προσπερνώντας τη ζωή όπως την είχε γνωρίσει. Ίσως γι’ αυτό επέλεξε να σταθεί και ν’ απαθανατίσει, όχι τη στιγμή, αλλά τελικά την εποχή.
Μπορείτε να περιηγηθείτε στο λεύκωμα στην ηλεκτρονική του μορφή ακολουθώντας το σύνδεσμο : mimis.dukes.gr
Οι φωτογραφίες του άρθρου μας παραχωρήθηκαν από την οικογένεια Δούκα για αναδημοσίευση. Η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή αυτών με οποιοδήποτε τρόπο θα πρέπει να φέρουν την άδεια του εκδότη.